FacebookYoutubeBlogger

To δάσος του Ζυγού

Ο Αράκυνθος ή Ζυγός (984μ. υψόμετρο) αποτελεί τον οικολογικό σύνδεσμο του υγρότοπου με την ηπειρωτική ορεινή ζώνη. Η τοπογραφία του είναι ασυνήθιστη, καθώς αποτελείται από απόκρημνους βράχους, φαράγγια - με εντυπωσιακότερο το φαράγγι της Κλεισούρας που έχει χαρακτηριστεί ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (ΤΙΦΚ) - από πλαγιές με μεγάλο υψόμετρο, από δασώδεις εκτάσεις αιωνόβιων και υπεραιωνόβιων δέντρων (δάση βελανιδιάς, δάση καστανιάς) και εκτάσεις με μεσογειακή μακία και φρύγανα.

Aquila Clanga (Στικταετός)

Aquila Heliaca (Βασιλαετός)

Ο Αράκυνθος λόγω της μεγάλης οικολογικής αξίας του υπάγεται σε καθεστώς προστασίας από το ευρωπαϊκό δίκτυο NATURA 2000 (Φύση 2000). Η περιοχή είναι σημαντική κυρίως λόγω της εμφάνισης απειλούμενων και σπάνιων αρπακτικών πουλιών όπως οι αετοί  Aquila Clanga (Στικταετός) και Aquila Heliaca (Βασιλαετός) -  (κινδυνεύοντα) και Aquila Pomarina (Κραυγαετός) και Aquila Chrysaetes (Χρυσαετός) - (τρωτά), καθώς και ο γύπας Gyps Fulvus  (Όρνιο, Γύψ ο πυρρόχρους) και το «ανεπαρκώς γνωστό» γεράκι Falco peregrinus (Πετρίτης, ιέραξ ο θηρευτικός), το γεράκι Accipiter brevipes (Σαΐνι), ο μπούφος Bubo bubo και ο δρυοκολάπτης Dendrocopos (Δενδροκόποι).

Ακριβώς επειδή η περιοχή αποτελείται από μεγάλα βράχια στις νότιες και νοτιοδυτικές πλαγιές του και στο φαράγγι της Κλεισούρας, στον Αράκυνθο βρίσκει καταφύγιο μια πολύ σημαντική ιδιαίτερη ορνιθοπανίδα. Οι  περιοχές αυτές συνορεύουν και θεωρούνται οικολογικά συνδεδεμένες με το εκτεταμένο υγροτοπικό σύμπλεγμα λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου και Αιτωλικού και εκβολών του ποταμού Εύηνου, που συνιστούν περιοχές τροφοληψίας υψηλής παραγωγικότητας για την ορνιθοπανίδα.

Aquila Pomarina (Κραυγαετός) Aquila Chrysaetes (Χρυσαετός) Gyps Fulvus (Όρνιο) Falco peregrinus (Πετρίτης) Accipiter brevipes (Σαΐνι) Bubo bubo Dendrocopos (Δενδροκόποι)

 

 

Στον Αράκυνθο επίσης ζουν η Κιτρινοβομβίνα Bombina variegata (αμφίβιο) και η Ονυχοχελώνα Testudo hermanni (ερπετό), δύο προστατευόμενα είδη που περιλαμβάνονται στο παράρτημα ΙΙ της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και προστατεύονται από τη Συνθήκη της Βέρνης και το δεύτερο από το Ελληνικό Προεδρικό Διάταγμα 67/1981. Επίσης εδώ βρίσκουν καταφύγιο ο Πρασινόφρυνος Bufo viridis (αμφίβιο) και ο δεντροβάτραχος Hyla arborea (αμφίβιο), δύο ακόμα είδη που προστατεύονται από τη Σύμβαση της Βέρνης και επιπλέον από το Ελληνικό Προεδρικό Διάταγμα 67/1981.

Κιτρινοβομβίνα Bombina variegata Ονυχοχελώνα Testudo hermanni Πρασινόφρυνος Bufo viridis Δεντροβάτραχος Hyla arborea
Στον Αράκυνθο φύεται ένα σημαντικό είδος φυτού με πολύ περιορισμένη κατανομή: η Centaurea niederi (τρωτό). Η Centaurea niederi είναι ενδημική στην Ελλάδα και περιορίζεται σε τρεις τοποθεσίες στο δυτικό τμήμα της ηπειρωτικής χώρας: δύο στη δυτική Στερεά Ελλάδα  (φαράγγι της Κλεισούρας και κοντά στο χωριό του Φράξου) και ένα στα βορειοδυτικά Πελοποννήσου (Μαύρο Βουνό κοντά Αράξου).
  Centaurea niederi  


Η παρουσία συστάδων φυλλοβόλων δρυών με κυρίαρχο είδος Quercus ithaburensissubsp και macrolepis και η γενικότερη αισθητική αξία του Αράκυνθου λόγω του εντυπωσιακού τοπίου που εμφανίζει κατατάσσουν επίσης το δάσος αυτό στις περιοχές που χρήζουν προστασίας από κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα (λατομεία, απόβλητα, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, πυργκαγιές, η κτηνοτροφία, η βόσκηση, μη βιώσιμη δασοκομία, το κυνήγι κλπ), που θα μπορούσε ενδεχομένως να επηρεάσει αρνητικά την ιδιαίτερη μορφολογία του ή τους ειδικούς οικότοπους και τα βιολογικά είδη που υποστηρίζει.

Πέρα από την ιδιαίτερη δυναμική του όρους Αράκυνθου, τα δασικά οικοσυστήματα αποτελούν βασικό παράγοντα διατήρησης της ζωής, αφού συντηρούν τη βιοποικιλότητα, συμβάλλουν στη διαμόρφωση του κλίματος, προστατεύουν τα εδάφη από πλημμύρες, δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα, παράγουν οξυγόνο και ξυλεία. Η ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης μέσω της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο δάσος του Αράκυνθου αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για την άρση των κινδύνων που απειλούν τη διατήρηση της οικολογικής του ισορροπίας.

 

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Το δάσος του Ζυγού" απευθύνεται σε μαθητές και εκπαιδευτικούς Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης
και υλοποιείται ως μονοήμερο με τη μέθοδο «Περιβαλλοντικό Μονοπάτι».

Κατεβάστε το πρόγραμμα επίσκεψης εδώ: μονοήμερο

Στόχοι του προγράμματος

  • Η γνωριμία με το δασικό οικοσύστημα
  • Η κατανόηση εννοιών όπως βιοποικιλότητα, τροφική αλυσίδα, αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση ζωικών και φυτικών ειδών
  • Η  κατανόηση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής συμβολής του δάσους στη ζωή των ανθρώπων
  • Η ανάπτυξη ικανοτήτων παρατήρησης, καταγραφής, ταξινόμησης της ζωής στο δάσος.
  • Η αναγνώριση των ανθρώπινων παρεμβάσεων στο δάσος και των κινδύνων που συνεπάγονται για τη βιωσιμότητά του
  • Η ανάπτυξη δεξιοτήτων διερεύνησης, ομαδοσυνεργατικότητας και δράσης γύρω από περιβαλλοντικά ζητήματα
  • Η δημιουργία κώδικα ενεργού πολίτη ώστε οι μαθητευόμενοι να δράσουν ατομικά και συλλογικά για την προστασία του δάσους
  • Η καλλιέργεια αισθητικών κριτηρίων μέσα από το παράδειγμα της φύσης (αρμονία, συμμετρία, ποικιλία, κλπ).